Te korte tongriem of lipriem bij een baby: oorzaken, symptomen en oplossingen
Gerelateerde onderwerpen
Inleiding
Tong- en lipriemproblemen, zoals een te korte tongriem en een te korte lipriem, komen steeds vaker onder de aandacht, vooral bij baby’s die problemen hebben met voeding en mondontwikkeling. Een strakke of te korte tongriem (ankyloglossia) of lipriem kan bij zuigelingen leiden tot moeilijkheden bij borstvoeding, flesvoeding en de verdere ontwikkeling van de mond en kaak.
Deze problemen worden vaak pas herkend wanneer ouders merken dat hun baby moeite heeft met aanleggen bij borstvoeding of vaak huilt na een voeding. Het is belangrijk om te begrijpen welke soorten tong- en lipriemproblemen er bestaan, wat de symptomen zijn en welke medische en ondersteunende oplossingen er mogelijk zijn. En kan osteopathie in dit geval iets betekenen?
Wat is een Tongriem?
De tongriem, of frenulum linguae, is een stukje bindweefsel dat de tong verbindt met de bodem van de mond. Bij sommige baby’s is de tongriem kort, stug of te strak, waardoor de bewegingsvrijheid van de tong beperkt wordt. Dit kan leiden tot een aandoening genaamd ankyloglossia, of kortweg “tongriem”. Bij ernstige gevallen kan het de baby belemmeren om goed te drinken, te slikken en kan het latere spraakproblemen veroorzaken.
Wat is een Lipriem?
De lipriem, ook wel frenulum labii genoemd, is een stuk bindweefsel dat de bovenlip verbindt met het tandvlees boven de voortanden. Een te strakke of korte lipriem kan ook problemen veroorzaken bij het drinken en kan later problemen geven met de tandontwikkeling. Deze aandoening wordt vaak aangeduid als een “strakke lipriem” of “lipbandproblematiek”.
Welke soorten tongriemproblemen zijn er?
Tongriemproblemen variëren in ernst. Er zijn verschillende typen tongriemafwijkingen, gebaseerd op hoe de tongriem vastzit en hoeveel bewegingsvrijheid de tong heeft. De gradaties worden vaak als volgt ingedeeld:
- Type 1: de tongriem zit vast aan de punt van de tong en is goed zichtbaar. Dit is de meest beperkende vorm.
- Type 2: de tongriem zit iets verder naar achteren op de tong, maar beperkt nog steeds de beweging.
- Type 3: de tongriem bevindt zich in het midden van de tong en kan minder zichtbaar zijn.
- Type 4: de tongriem is diep en moeilijk zichtbaar, maar kan de beweging van de tong nog steeds belemmeren.
Symptomen van een te korte tongriem baby
De symptomen van een strakke tongriem kunnen variëren per baby, maar vaak worden de volgende problemen gerapporteerd:
- Moeite met borstvoeding: de baby kan zich moeilijk aanleggen, heeft moeite met een goede zuighouding of drinkt inefficiënt, wat kan leiden tot pijn bij de moeder.
- Langdurig of frequent drinken: baby’s met een strakke tongriem kunnen langer drinken omdat ze niet genoeg melk kunnen binnenkrijgen bij elke slok.
- Klikgeluiden bij het drinken: door de slechte grip op de borst kan de baby tijdens het drinken klikgeluiden maken.
- Gewichtstoenameproblemen: bij onvoldoende voedselinname kan de baby problemen krijgen met het bereiken van een gezond gewicht.
- Koliek en reflux: door lucht in te slikken kan de baby last krijgen van koliek (darmkrampen) of reflux.
- Spraakproblemen: bij oudere kinderen kan een strakke tongriem leiden tot spraakproblemen omdat de tong niet vrij kan bewegen.
Oorzaken van tongriemproblemen bij baby's
De exacte oorzaak van een strakke tongriem is onbekend, maar erfelijkheid kan een rol spelen. Sommige kinderen worden geboren met een kort of strak frenulum, wat aangeboren is en mogelijk genetisch bepaald. Andere factoren die de ontwikkeling van de tongriem kunnen beïnvloeden zijn nog niet volledig bekend, maar er is onderzoek gaande naar de mogelijke invloed van omgevingsfactoren en de prenatale ontwikkeling.
Behandelingsmogelijkheden voor tongriemproblemen
De behandeling van tongriemproblemen varieert van observatie tot chirurgische ingrepen. Er zijn verschillende opties, afhankelijk van de ernst van het probleem:
- Observatie en begeleiding: soms kan het probleem verbeteren naarmate de baby groeit en sterker wordt in het gebruik van zijn of haar mondspieren. Professionele begeleiding van een lactatiekundige bij borstvoeding kan ook helpen om de baby beter te laten drinken.
- Frenotomie: dit is een simpele chirurgische ingreep waarbij de tongriem wordt ingeknipt, gebrand of gelaserd. Het is een snelle procedure en kan vaak zonder verdoving worden uitgevoerd, vooral bij heel jonge baby’s. Deze ingreep wordt vaak gedaan door een kinderarts of tandarts met ervaring in deze procedure.
- Frenuloplastiek: dit is een uitgebreidere operatie waarbij de tongriem wordt doorgesneden en vervolgens gehecht. Deze ingreep wordt meestal toegepast als er sprake is van een complexere tongriem of als de tongriem dieper ligt.
Wat kunnen ouders zelf bij tongriemproblemen?
Ouders kunnen zelf enkele stappen ondernemen om het drinken voor de baby comfortabeler te maken:
- Borstvoedingshoudingen aanpassen: door te experimenteren met verschillende borstvoedingshoudingen, kan de baby soms beter aangelegd worden.
- Kunstmatige speen vermijden: het vermijden van speentjes en flessen kan helpen om de tongspieren van de baby te versterken.
- Regelmatig pauzeren: door tijdens de voeding af en toe een pauze te nemen, kan de baby rusten en zich opnieuw concentreren op het zuigen.
Wat kan een osteopaat doen bij tongriemproblemen?
Osteopaten richten zich op het behandelen van spanningen en bewegingsbeperkingen in het lichaam. Bij baby’s met tongriemproblemen kan een osteopaat zachte technieken gebruiken om de spanning rondom de kaak, nek en mond te verminderen. Door deze ontspanning kan de baby zijn of haar mond beter gebruiken en soms verbeteren de drinkproblemen hierdoor. Osteopathie kan hierdoor helpen om het probleem zonder medische ingreep op te lossen. Osteopathie kan ook worden ingezet als ondersteuning na een frenotomie of frenuloplastiek, om spanning in het mondgebied te verminderen.
Lipriemproblemen bij baby’s
Net als een tongriem kan ook de lipriem te strak of te kort zijn, wat de bovenlip beperkt in beweging. Een strakke lipriem wordt soms over het hoofd gezien omdat het minder voor de hand liggende symptomen veroorzaakt dan een tongriemprobleem.
Symptomen van een strakke lipriem
Symptomen van een strakke lipriem kunnen lijken op die van tongriemproblemen, maar richten zich vaak op de bovenlip en tandontwikkeling. Symptomen kunnen zijn:
- Moeite met borstvoeding: de baby kan problemen hebben met het goed aanhappen omdat de bovenlip niet goed kan omkrullen.
- Pijnlijke tepels bij de moeder: Doordat de baby moeilijk goed kan aanhappen, kan de tepel van de moeder pijn doen tijdens het voeden.
- Slechte mondsluiting: Hierdoor kan de baby lucht inslikken en last krijgen van koliek of reflux.
- Spleetje tussen de voortanden: Op latere leeftijd kan een strakke lipriem zorgen voor een spleetje tussen de bovenste voortanden, wat soms orthodontische problemen kan veroorzaken.
Behandelingsmogelijkheden voor lipriemproblemen
Behandeling van lipriemproblemen lijkt op die van tongriemproblemen. De meest voorkomende behandelopties zijn:
- Frenotomie of frenulotomie: Bij deze ingreep wordt de lipriem ingeknipt om de bovenlip meer bewegingsvrijheid te geven. Dit kan vaak snel en zonder al te veel ongemak worden uitgevoerd.
- Orthodontische begeleiding: bij oudere kinderen met een spleetje tussen de tanden kan een orthodontist advies geven over mogelijkheden om de tanden dichter bij elkaar te brengen.
- Osteopathie: osteopaten kunnen helpen bij het verbeteren van de mondspieren en het verminderen van de spanning rond de bovenlip. Dit kan helpen de lip beter aan te laten sluiten tijdens het voeden.
Wat kunnen ouders zelf doen bij lipriemproblemen?
Ouders kunnen zelf ook enkele aanpassingen doen om het voeden te verbeteren:
- Aanpassing van de aanlegtechniek: door extra aandacht te besteden aan het aanleggen, kan de baby soms beter aanhappen.
- Lipmassage: zachte massages rond de bovenlip kunnen helpen om spanning te verminderen, al moet dit altijd met de nodige voorzichtigheid worden gedaan.
Conclusie
Tong- en lipriemproblemen bij baby’s zijn veelvoorkomende problemen die soms veel invloed kunnen hebben op de voedings- en mondontwikkeling van het kind. De symptomen kunnen variëren van moeilijkheden bij borstvoeding tot spraak- en orthodontische problemen op latere leeftijd.
Hoewel de oorzaken niet altijd duidelijk zijn, zijn er verschillende behandelopties beschikbaar. Medische ingrepen zoals frenotomie en frenuloplastiek kunnen in veel gevallen helpen, maar ook osteopathie en het aanpassen van de voedingstechniek kunnen verlichting bieden. Het is belangrijk voor ouders om tijdig ondersteuning te zoeken als zij denken dat hun baby een tong- of lipriemprobleem heeft, zodat het kind een zo comfortabel mogelijke start krijgt.
Contact & Locaties
Locatie osteopathie Utrecht
- Gebouw Gezondheidscentrum Zuilen
-
Amsterdamsestraatweg 542
3553 EN Utrecht - Uw osteopaat: Frans
- Parkeren is gratis of met blauwe kaart
Locatie osteopathie Vleuten
- Gebouw Zorgpoort Leidsche Rijn
-
Middenburcht 116
3452 MT Vleuten - Uw osteopaat: Thinka, Frans, Michael
- Parkeren is gratis
Wij zijn aangesloten bij de NVO en het NRO