Reflux bij baby’s: oorzaken, symptomen en oplossingen

Gerelateerde onderwerpen

Inhoudsopgave

Inleiding

Reflux bij baby’s is een veelvoorkomend probleem en kan voor ouders een bron van zorgen zijn. Het is belangrijk om te begrijpen wat reflux precies is, wat de symptomen zijn en welke oplossingen er beschikbaar zijn om deze vervelende kwaal te verminderen. In dit artikel wordt uitgebreid ingegaan op reflux, verborgen reflux, de oorzaken, gevolgen en mogelijke oplossingen, inclusief hoe osteopathie hierbij kan helpen.

Wat is reflux bij baby’s?

Reflux bij baby’s, ook wel gastro-oesofageale reflux (GOR) genoemd, is een aandoening waarbij de maaginhoud terugvloeit in de slokdarm. Baby’s hebben vaak last van reflux omdat de sluitspier tussen de slokdarm en de maag, de cardia, nog niet volledig ontwikkeld is. Hierdoor sluit deze niet goed, wat ervoor zorgt dat maaginhoud, inclusief melk en maagsappen, weer omhoog komt. Dit kan leiden tot spugen en tevens huilen en ongemak bij de baby. In sommige gevallen is het normaal dat baby’s af en toe spugen, maar als het te vaak voorkomt of gepaard gaat met andere symptomen, kan er sprake zijn van een ernstigere vorm van reflux.

 

Reflux bij baby’s kan ook optreden wanneer de maaguitgang (pylorus) niet goed functioneert. De pylorus zorgt normaal gesproken voor een geleidelijke doorvoer van voedsel naar de dunne darm. Wanneer deze spier zich niet goed opent, kan de maaginhoud langer in de maag blijven, wat de kans op reflux verhoogt. Bovendien kan een voedselallergie, bijvoorbeeld voor koemelkeiwitten, ervoor zorgen dat de maag geïrriteerd raakt, wat de kans op reflux vergroot.

Wat is verborgen reflux bij baby’s?

Verborgen reflux bij baby’s, ook wel stille reflux genoemd, is een vorm van reflux waarbij de baby niet of nauwelijks spuugt, maar waarbij de maaginhoud toch terugvloeit in de slokdarm en soms zelfs in de keel of luchtwegen. Omdat er geen zichtbaar spugen is, wordt deze vorm vaak niet direct herkend. Desondanks kan verborgen reflux veel ongemak veroorzaken, zoals slikproblemen, huilen, moeite met ademhalen en hoesten/kuchen. Baby’s met verborgen reflux kunnen vaak moeilijk slapen en hebben de neiging om zich onrustig te gedragen zonder een duidelijke oorzaak.

Symptomen van reflux bij baby’s

De meest voorkomende symptomen van reflux bij baby’s zijn spugen, prikkelbaarheid, vaak huilen en onrustig gedrag na het voeden. Baby’s met reflux kunnen ook moeite hebben om te slapen en vaak kleine hoeveelheden melk opgeven. Spugen is hierbij een zichtbaar teken, maar er zijn ook subtielere symptomen, zoals moeite met slikken, veel slikken of kokhalzen. Baby’s kunnen daarnaast moeite hebben met het vasthouden van voeding, wat kan leiden tot gewichtsverlies of onvoldoende gewichtstoename.

 

Bij ernstige vormen van reflux kunnen de zuren uit de maag het slijmvlies van de slokdarm irriteren, wat leidt tot pijn en ongemak. Dit kan zich uiten in meer huilen, slecht slapen en zelfs ademhalingsproblemen, omdat de zuren zich via de slokdarm naar de keel en luchtwegen kunnen verplaatsen.

Symptomen van verborgen reflux

Verborgen reflux is vaak moeilijker te herkennen, omdat de baby niet spuugt. De symptomen van verborgen reflux zijn onder andere veel slikken, kokhalzen, moeite met ademhalen of een piepende ademhaling, veel hoesten zonder een duidelijke oorzaak en onrustig slapen. Ook kunnen baby’s met verborgen reflux vaak boertjes laten of zuur ruiken uit de mond. Deze symptomen kunnen vaak verward worden met andere aandoeningen, zoals een verkoudheid of allergieën, waardoor de diagnose vertraagd kan worden.

Oorzaken van reflux bij baby’s

Er zijn verschillende oorzaken voor reflux bij baby’s. De meest voorkomende oorzaak is een nog niet volledige ontwikkeling van de sluitspier van de slokdarm, de cardia. Deze spier is verantwoordelijk voor het afsluiten van de overgang tussen de slokdarm en de maag. Als deze spier nog niet volledig ontwikkeld is, kan de maaginhoud makkelijk terugstromen naar de slokdarm. Bij oudere baby’s verbetert dit vaak vanzelf naarmate de spier sterker wordt. Meestal gebeurt dat vanaf een leeftijd van 6 maanden. Daarnaast speelt de maaguitgang, de pylorus, ook een belangrijke rol. Als deze spier zich niet goed opent, blijft de maaginhoud langer in de maag, wat de kans op reflux verhoogt.

 

Voedselallergieën kunnen ook een belangrijke oorzaak zijn van reflux. Sommige baby’s zijn allergisch voor bepaalde bestanddelen in hun voeding, zoals koemelkeiwitten, wat kan leiden tot een overmatige productie van maagzuur en irritatie van de maagwand. Dit verhoogt de kans op terugvloeiing van de maaginhoud naar de slokdarm.

 

In zeldzamere gevallen kan een hernia hiatalis (middenrifbreuk) de oorzaak zijn van reflux. Dit is een aandoening waarbij een deel van de maag door een opening in het diafragma (middenrif) omhoog steekt, waardoor de maaginhoud makkelijker in de slokdarm kan komen. Dit komt gelukkig echter minder vaak voor bij baby’s.

 

Ook een zeldzamere oorzaak van reflux is een pylorusstenose: vernauwing van de maaguitgang als gevolg van hypertrofie (verdikking) van de maaguitgangsluitspier. De precieze oorzaak hiervan is niet gekend, al vermoed men, dat de aandoening na de geboorte bij de baby zich ontwikkelt. De symptomen zijn ernstiger dan bij gewone reflux, namelijk projectiel braken (braken met een straal), gewichtsverlies, vochttekort (zichtbaar aan het intrekken van de schedelnaden) en peristaltische maaggolven van links naar rechts over de maag.

 

Een ander belangrijk aspect als oorzaak van reflux is de invloed van het vegetatief zenuwstelsel (autonoom zenuwstelsel), dat de functies van de organen reguleert, zoals de sluiting van de cardia en het openen van de pylorus. Het vegetatief zenuwstelsel kan worden beïnvloed door bewegingsbeperkingen in de schedelbeenderen, halswervels en borstwervels. Als deze structuren niet goed functioneren, kan dit leiden tot een verminderde werking van het zenuwstelsel, wat de opening en sluiting van de maagspieren beïnvloedt.

Gevolgen van reflux bij baby’s

Als reflux niet tijdig wordt behandeld, kan het langdurige gevolgen hebben voor de gezondheid van de baby. De maaginhoud bevat zuren die de slokdarm en luchtwegen kunnen irriteren. Bij langdurige blootstelling aan maagzuren kan het slijmvlies van de slokdarm beschadigd raken, wat leidt tot pijn en ongemak bij het slikken en eten. Dit kan zelfs leiden tot een aandoening genaamd slokdarmontsteking (oesofagitis).

 

Reflux kan ook problemen veroorzaken met de ademhaling. Zuren uit de maag kunnen namelijk via de slokdarm in de keel, neus en zelfs de longen terechtkomen, wat kan leiden tot chronische hoest, een piepende ademhaling of zelfs luchtweginfecties. Bij baby’s met verborgen reflux komt dit voor, zonder dat er sprake is van spugen.

 

Daarnaast kunnen darmproblemen, zoals darmkrampjes en opgeblazen darmen, de reflux versterken. Als de darmen gespannen zijn of opgeblazen door gasvorming, kunnen ze tegen de maag drukken en de maaginhoud omhoogduwen. Dit maakt de symptomen van reflux erger, wat kan leiden tot meer spugen en ongemak.

Oplossingen om reflux bij baby’s te voorkomen of te verminderen

Ouders kunnen verschillende maatregelen nemen om reflux bij hun baby te verminderen. Het is belangrijk om de baby na het voeden rechtop te houden, zodat de zwaartekracht helpt om de maaginhoud naar beneden te laten zakken. Ook het geven van kleinere hoeveelheden voeding met meer tussenpozen kan helpen om de druk op de maag te verminderen.

 

Baby’s met reflux vinden een rechtop positie het fijnst. Daarom is het vaak praktische voor ouder en baby om de baby overdag regelmatig in de draagzak te dragen. Je baby ervaart dan minder pijn, slaapt dan meestal goed en de oude heeft zijn/haar handen vrij om te werken. Bij het slapen in het bedje kun je het beste het hoofdeinde hoger leggen dan het voeteneinde. Gebruik hiervoor een handdoek. Wissel tijdens de slaapjes in het bedje ook de slaaphouding van je kindje af: linker zijde, rechter zijde en ruglig. Meestal vinden kindjes met ruflux slapen op de linker zijde prettiger. De maaginhoud komt dan minder snel omhoog.

 

Bij flesvoeding kan het overstappen op een speciale anti-reflux voeding nuttig zijn. Deze voedingen zijn vaak dikker, waardoor de kans kleiner is dat de inhoud van de maag terugvloeit naar de slokdarm. Soms kan het ook helpen om de voeding te verdikken met een verdikkingsmiddel, zodat de voeding langer in de maag blijft en minder snel omhoog komt.

 

Bij vermoeden van een voedselallergie, bijvoorbeeld voor koemelkeiwitten, kan het veranderen van voeding (zoals naar hypoallergene melk) of het vermijden van bepaalde voedingsmiddelen helpen om de symptomen van reflux te verminderen. Indien de baby borstvoeding krijgt en last heeft van darmkrampen, dan kan de moeder haar eigen dieet aanpassen. Zie hiervoor het artikel “darmkrampjes bij baby’s“.

Medische behandelingen voor reflux

Als de symptomen ernstig zijn of niet verbeteren met veranderingen in het dieet en de houding, kan medische behandeling nodig zijn. In sommige gevallen schrijven artsen medicijnen voor die de aanmaak van maagzuur verminderen, zoals protonpompremmers of H2-blokkers. Deze medicijnen verminderen de hoeveelheid zuur die de maag produceert, waardoor de slokdarm minder geïrriteerd raakt. Uit recentere onderzoeken (2023) blijkt dat de effectiviteit van die medicijnen gering is en de bijwerkingen op langer termijn groot: vergrote kans op asthma, hooikoorts, eczeem en verstoring van de darmflora. Deze medicatie wordt daarom nog alleen ingezet bij ernstige vormen van reflux

 

In zeldzamere gevallen kan een chirurgische ingreep nodig zijn, bijvoorbeeld bij een hernia hiatalis of een pylorusstenose. De arts zal echter meestal eerst proberen om het probleem op te lossen met medicatie voedingsaanpassingen, omdat een operatie bij baby’s een laatste redmiddel is.

Hoe kan osteopathie helpen bij een baby met reflux?

Osteopathie kan een waardevolle aanvulling zijn bij de behandeling van reflux. Een osteopaat bekijkt het lichaam als geheel en probeert de oorzaak van de reflux op te sporen door te kijken naar bewegingsbeperkingen in verschillende delen van het lichaam. Bij baby’s met reflux kan er bijvoorbeeld sprake zijn van spanningen in de schedel, nek of rug, die de werking van het vegetatief zenuwstelsel verstoren. Dit zenuwstelsel reguleert belangrijke functies van de spijsvertering, zoals de sluiting van de cardia en de opening van de pylorus. Spanning in de darmen door dramkrampen kunnen ook reflux induceren. De osteopaat onderzoekt en behandelt daarom ook de darmen van de baby.

 

Een osteopaat kan door zachte mobilisaties van de schedelbeenderen, halswervels en borstwervels en de darmen de mobiliteit verbeteren en daarmee de werking van het zenuwstelsel optimaliseren. Hierdoor kan de reflux verminderen en kan de baby zich comfortabeler voelen. Osteopathie is een zachte, veilige behandelmethode die vaak goede resultaten geeft bij baby’s met reflux. Door het lichaam weer in balans te brengen, kunnen de symptomen verminderen en kunnen baby’s zich weer beter ontwikkelen zonder de vervelende klachten van reflux.

Samenvattend

Reflux is een veelvoorkomend probleem bij baby’s, maar met de juiste aanpak kan het probleem effectief worden verminderd. Of het nu gaat om voedingsaanpassingen, medische behandelingen of osteopathie, er zijn verschillende manieren om baby’s te helpen zich beter te voelen. Het is belangrijk om alert te zijn op de symptomen en tijdig in te grijpen, zodat de baby zonder problemen kan groeien en zich ontwikkelen.

Contact & Locaties

Locatie osteopathie Utrecht

Locatie osteopathie Vleuten