Voorkeurshouding bij baby’s: oorzaken en aanpak
Gerelateerde onderwerpen
Wat is een voorkeurshouding bij baby's
Voorkeurshouding bij baby’s, of “scheve nek’ of torticollis, is een veelvoorkomend fenomeen bij pasgeborenen en jonge baby’s. Het verwijst naar de neiging van een baby om zijn hoofd in een bepaalde richting te draaien: zijwaartse buiging met een vaak tegengestelde draaiing. Hierdoor kan er een asymmetrie ontstaan van de schedel waarbij één zijde van de schedel afgeplat is. Dit wordt een plagiocephalie genoemd. Voorkeurshouding kan niet alleen de fysieke ontwikkeling van de baby beïnvloeden, maar ook zijn motorische vaardigheden en zelfs zijn sociale interactie.
Oorzaken van voorkeurshouding
De oorzaken van voorkeurshouding zijn divers en kunnen zich voordoen vóór, tijdens of na de geboorte. Een goedbegrip van deze oorzaken kan ouders helpen om de situatie beter te begrijpen en adequaat te reageren.
Vóór de geboorte
De ontwikkeling van voorkeurshouding kan al vóór de geboorte beginnen. In de baarmoeder hebben baby’s beperkte ruimte om zich te bewegen. Als een baby in een ongunstige positie ligt, bijvoorbeeld met de rug naar voren of in een stuitligging, kan dit leiden tot een torsie (draaiing) in de nek en het hoofd. De kapsels van de gewrichten, de ligamenten (banden) en de spieren ontwikkelen zich als gevolg naar deze afwijkende stand. Dit resulteert bij de geboorte in een voorkeurshouding.
Daarnaast kunnen factoren zoals de positie van de placenta, het aantal zwangerschappen (bijvoorbeeld meerlingzwangerschappen), en de anatomie van de moeder invloed hebben op hoe de baby zich positioneert. Als de baarmoeder niet optimaal is gevormd of als er andere beperkingen zijn, kan dit de houding van de baby in de baarmoeder beïnvloeden.
Tijdens de geboorte
Tijdens de bevalling kunnen er verschillende complicaties optreden die voorkeurshouding kunnen veroorzaken. Een langdurige of moeilijke bevalling kan bijvoorbeeld leiden tot geboortetrauma, waarbij de nek van en het hoofd van de baby onder druk komen te staan. Dit kan resulteren in een scheve nek en een beperking in de beweeglijkheid (meestal in één richting). Het gebruik van vacuümextractie of tang kan ook invloed hebben op de positie van de baby en kan bijdragen aan het ontwikkelen van voorkeurshouding.
Bij de geboorte kan er een sleutelbeenfractuur ontstaan als het kindje met zijn schouder blijft hangen achter het schaambeen van de moeder. Als reactie spant een aantal nekspieren aan de zijde van de sleutelbeenfractuur op en ontstaat er daardoor een voorkeurshouding. Gelukkig komt dit niet vaak voor.
Na de geboorte
Na de geboorte zijn er meerdere externe factoren die voorkeurshouding kunnen beïnvloeden. De baby vaak op dezelfde zijde laten slapen of het voeden van de baby in vaak dezelfde positie kunnen bijdragen aan het ontwikkelen van voorkeurshouding.
Ook kan een voorkeurshouding veroorzaakt worden door pijn als gevolg van darmkrampen en zure reflux. Door de pijn spant de baby dikwijls reflexmatig zijn wervelkolomspieren aan. Dit gebeurt zeker niet altijd symmetrisch. Bij veelvuldig “overstrekken” kan er daarom een disbalans in spiertonus ontstaan en dus ook een asymmetrie in de wervelkolom en de schedel optreden.
Musculaire torticollis: een specifieke vorm van voorkeurshouding bij baby's
Een bekende oorzaak van voorkeurshouding is de musculaire torticollis. De musculaire torticollis kan aangeboren zijn of zich ontwikkelen na de geboorte. Bij deze aandoening is er sprake van een verkorte spier aan de zijkant van de nek, de musculus sternocleidomastoideus (SCM), waardoor de baby zijn hoofd naar één zijde buigt en tegengesteld roteert. Een torticollis bemoeilijkt de baby het draaien van zijn hoofd naar de andere zijde. Torticollis resulteert meestal in een plagiocephalie, omdat de baby geneigd is om met zijn hoofd steeds naar één zijde gedraaid te liggen.
Gevolgen van voorkeurshouding
De gevolgen van voorkeurshouding bij een baby kunnen variëren van cosmetische tot functionele problemen. Een van de meest voor de hand liggende gevolgen is, zoals al eerder benoemd, plagiocephalie, waarbij de schedel aan één kant platter wordt. Dit kan niet alleen invloed hebben op het uiterlijk van de baby, maar kan ook leiden tot problemen met de motorische ontwikkeling.
Motorische vaardigheden zoals rollen, zitten en lopen kunnen allemaal worden beïnvloed door een voorkeurshouding. Een baby die zijn hoofd constant naar één kant draait, heeft mogelijk moeite om de juiste coördinatie te ontwikkelen. Dit kan zich later uiten in uitdagingen bij het leren van nieuwe vaardigheden en het aangaan van sociale interacties.
Daarnaast kan een asymmetrische houding leiden tot ongemak en zelfs pijn in de nek en schouders. Het is cruciaal om deze problemen in een vroeg stadium aan te pakken om te voorkomen dat ze zich verder ontwikkelen.
Wat kun je als ouders zelf doen?
Als ouders zijn er verschillende dingen die je kunt doen om voorkeurshouding bij je baby te helpen voorkomen of te verhelpen.
Het is belangrijk om te zorgen voor voldoende variatie in de slaaphouding van je baby. Door je baby afwisselend op één zijde te laten slapen, kan de druk op de schedel verminderd worden. Dit helpt om een meer symmetrische ontwikkeling van de schedel en nek te bevorderen.
Daarnaast kunnen ouders ervoor zorgen dat de baby visuele stimulatie vanuit verschillende hoeken krijgt. Dit kan gedaan worden door speelgoed of andere voorwerpen aan de kant te plaatsen waar de baby minder vaak naar kijkt. Hierdoor wordt de baby aangemoedigd om zijn hoofd in die richting te draaien, wat de spierspanning aan de andere kant kan verminderen. Soms helpt het ook om de baby in zijn bedje met het gezicht richting het licht te leggen.
Het gebruik van een draagzak kan ook nuttig zijn. Door je baby met zijn hoofd in verschillend links/rechts rotatieposities te dragen, kan de kans op voorkeurshouding verminderd worden. Het is belangrijk om de baby regelmatig van positie te veranderen en ervoor te zorgen dat hij naar beide zijden kan kijken.
Vaak wordt ook Tummy Time geadviseerd waarbij de baby op zijn buik ligt tijdens het spelen. Dit versterkt de nek- en schouderspieren van de baby, maar moedigt de baby ook aan om zijn hoofd op te tillen en zich om te draaien. Dit is echter contraproductief indien de baby pijn ervaart bij zijn voorkeurshouding. Een baby met hypertone (overspannen) nekspieren ondervindt hier pijn van en de Tummy Time triggert die overspannen spieren alleen maar meer, wat resulteert in meer pijn bij de baby. Zet Tummy Time daarom alleen in als je merkt dat je baby comfortabel op zijn buik kan liggen.
Fysiotherapie en voorkeurshouding
Je kunt met je kindje ook naar een gespecialiseerde fysiotherapeut. Deze therapeut onderzoekt uw kindje en geeft je adviezen over het hanteren, stimuleren en positioneren van je baby.
De rol van de osteopaat
Osteopathie kan een waardevolle aanvulling zijn in de behandeling van voorkeurshouding. Osteopaten zijn gespecialiseerd in het behandelen van spierspanning, bewegingsbeperkingen en de bloeddoorstroming middels het toepassen van zachte mobilisatietechnieken op de wervelkolom, de gewrichten en de vliezen rondom de organen. De osteopaat gebruikt hiervoor enkel zijn handen.
Een osteopaat kan daarbij helpen om de spanning in de nekspieren te verlichten, waardoor je baby gemakkelijker zijn hoofd in verschillende richtingen kan draaien. Dit kan ook bijdragen aan een betere houding en symmetrie in het lichaam van je kindje. Osteopaten kijken naar het lichaam als één geheel en kunnen ook advies geven over oefeningen die ouders kunnen doen om de ontwikkeling van hun baby te ondersteunen.
Samenvattend
Voorkeurshouding bij baby’s is een veelvoorkomend probleem dat serieuze gevolgen kan hebben voor de ontwikkeling van een kind. Het is belangrijk voor ouders om zich bewust te zijn van de oorzaken en gevolgen van voorkeurshouding en stappen te ondernemen om het probleem aan te pakken. Door de houding van de baby regelmatig te veranderen, eventueel medische hulp in te schakelen van een fysiotherapeut, en gebruik te maken van een osteopaat, kunnen ouders bijdragen aan een gezonde ontwikkeling van hun kinderen.
Voorkeurshouding kan een uitdaging zijn, maar met de juiste kennis en aanpak kunnen ouders hun baby helpen om zich optimaal te ontwikkelen. Door het bevorderen van een symmetrische ontwikkeling en het stimuleren van motorische vaardigheden, kan de baby zich op een gezonde manier ontwikkelen en zijn omgeving ontdekken.
Contact & Locaties
Locatie osteopathie Utrecht
- Gebouw Gezondheidscentrum Zuilen
-
Amsterdamsestraatweg 542
3553 EN Utrecht - Uw osteopaat: Frans
- Parkeren is gratis of met blauwe kaart
Locatie osteopathie Vleuten
- Gebouw Zorgpoort Leidsche Rijn
-
Middenburcht 116
3452 MT Vleuten - Uw osteopaat: Thinka, Frans, Michael
- Parkeren is gratis
Wij zijn aangesloten bij de NVO en het NRO